Είναι βέβαιο ότι οι περισσότεροι δεν φανταζόμαστε να ζούμε, σύντομα, σε έναν κόσμο όπου η κατασκευή ενός τραπεζιού για την κουζίνα ή μιας καρέκλας για το σαλόνι θα γίνεται στο …σπίτι μας, με το πάτημα ενός κουμπιού!
Και όμως, τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει άλματα στον συγκεκριμένο τομέα, σε σημείο που η τρισδιάστατη εκτύπωση, όχι μόνο είναι παρούσα, αλλά σώζει, κυριολεκτικά, ζωές.
Τον Φεβρουάριο του 2012 στο Μίσιγκαν των ΗΠΑ, ένας βιοδιασπώμενος μικροσκοπικός νάρθηκας δημιουργήθηκε με τη χρήση τρισδιάστατου εκτυπωτή και τοποθετήθηκε στον αεραγωγό του μόλις έξι εβδομάδων μικρού Καΐμπα, σώζοντας τη ζωή του. Στην Βιρτζίνια, ένα αρσενικό παπάκι περιμένει το νέο του τεχνητό πόδι, για να περπατήσει κανονικά, από μία εταιρεία που ειδικεύεται στο 3D printing.
Μήπως βρισκόμαστε ενώπιον της βιομηχανικής επανάστασης του αιώνα μας; Οι ενδείξεις είναι, τουλάχιστον, ενθαρρυντικές. Πώς έγινε, όμως, η αρχή;
Πως γεννήθηκαν οι τρισδιάστατοι εκτυπωτές
Η λογική πίσω από τα 3D printers είναι αρκετά απλή. Στην ουσία, πρόκειται για την εξέλιξη από τον ψεκασμό μελανιού πάνω σε κόλλες χαρτιού, στο τύπωμα διαδοχικών στρωμάτων ενός υλικού μέχρι αυτά να διαμορφώσουν ένα τελικό αντικείμενο. Απαιτείται, βέβαια, υπολογιστής με ένα κατάλληλο λογισμικό, ώστε το αντικείμενο να σχεδιαστεί από το μηδέν ή να σκαναριστεί ένα ήδη υπάρχον.
Ακούγεται εντυπωσιακό, αλλά δεν πρόκειται για τεχνολογία που προέκυψε ξαφνικά ούτε ήταν εύκολο να αναπτυχθεί. Αυτό που σήμερα ονομάζεται τρισδιάστατη εκτύπωση έχει τις ρίζες του στην ταχεία προτυποποίηση (rapid prototyping), η οποία χρησιμοποιείται εδώ και αρκετά χρόνια από μηχανικούς και σχεδιαστές. Για την προτυποποίηση, σχεδιάζεται ένα αντικείμενο και αποθηκεύεται σε αρχείο ηλεκτρονικού υπολογιστή. Στη συνέχεια, το αρχείο στέλνεται σε ειδικά μηχανήματα και παράγεται η τρισδιάστατη εκδοχή του σχεδιασμένου αντικειμένου.
Το πρόβλημα είναι ότι τα υλικά που μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε αυτά τα μηχανήματα δεν έχουν την απαραίτητη ποιότητα για να δημιουργηθεί κάτι πέρα από ένα πρωτότυπο αντικείμενο, το οποίο δεν έχει δομική ακεραιότητα και είναι ουσιαστικά ένα απλό μοντέλο σε πραγματική κλίμακα.
Η εξέλιξη του 3D printing σήμερα
Σήμερα, τα υλικά που βρίσκονται στην υπηρεσία της νέας τεχνολογίας δίνουν στο εκτυπωμένο αντικείμενο τη δυνατότητα να περιέχει κινητά μέρη και να είναι όσο εύκαμπτο ή σκληρό επιθυμεί ο σχεδιαστής του. Ακόμα και η …σοκολάτα μπορεί να είναι το βασικό υλικό κατασκευής που χρησιμοποιεί ένας τρισδιάστατος εκτυπωτής το 2013.
Η αρχή έγινε όταν εταιρείες βρήκαν τον τρόπο να χρησιμοποιήσουν ανθεκτικά υλικά όπως το μέταλλο και το πλαστικό για να κατασκευάσουν μηχανικά μέρη και όχι μόνο πρωτότυπα μοντέλα τους.
Η πραγματική επανάσταση, όμως, ήταν η στροφή στη δημιουργία νέων υλικών όπως νανοσύνθετων στοιχείων, διαφορετικών μειγμάτων πλαστικού και ενισχυμένων μετάλλων. Τα νέα ριζοσπαστικά υλικά μπορούν να μιμηθούν τις ιδιότητες δυνατότερων υλικών, όπως το ατσάλι.
Ήδη, η εξέλιξη στις δυνατότητες της τεχνολογίας 3D printing ώθησε εταιρείες όπως η Jaguar και η Textron (ελικόπτερα Bell) να την χρησιμοποιούν για πιο γρήγορη ανάπτυξη και παραγωγή προϊόντων. Σκεφτείτε μόνο τους τρόπους που η τρισδιάστατη εκτύπωση μπορεί να επηρεάσει την καθημερινότητά μας στο σύντομο μέλλον!
Οι τομείς όπου η τρισδιάστατη εκτύπωση κάνει ή μπορεί να κάνει τη διαφορά
Οδοντιατρική – Μπορεί οι πιο πολλοί από εμάς να μην το γνωρίζουμε, αλλά η τεχνολογία τρισδιάστατης εκτύπωσης έχει εισχωρήσει, τα τελευταία χρόνια, στην οδοντιατρική βιομηχανία.
Μέχρι πρόσφατα, για τη δημιουργία μιας στεφάνης για ένα δόντι, έπρεπε να δαγκώσουμε ένα κομμάτι ειδικού άργιλου, ώστε να δημιουργηθεί ένα αποτύπωμα της οδοντοστοιχίας μας. Με βάση αυτό, ο οδοντίατρος θα έφτιαχνε με το χέρι την στεφάνη.
Σήμερα, οι στεφάνες μπορούν να δημιουργηθούν αποκλειστικά με τη χρήση ενός 3D printer. Αρκεί ο γιατρός να σκανάρει το στόμα μας με ένα ειδικό μηχάνημα και ένας τρισδιάστατος εκτυπωτής την ετοιμάζει αμέσως.
Προσθετική άκρων – Ο αντίκτυπος που μπορεί να έχει η τρισδιάστατη εκτύπωση στην ιατρική είναι μεγάλος. Προς το παρόν, η νέα τεχνολογία εφαρμόζεται περισσότερο στη δημιουργία τεχνητών μελών.
Οι ταχύτητες κατασκευής είναι πολύ μεγαλύτερες. Το κύριο πλεονέκτημα είναι ότι τα νέα προσθετικά μέλη κατασκευάζονται εύκολα προσαρμοσμένα στις ανάγκες κάθε ατόμου ξεχωριστά. Αυτό είναι σημαντικό, αφού κανένας άνθρωπος δεν είναι ίδιος. Άλλοι περπατούν διαφορετικά, άλλοι είναι πιο ευκίνητοι και οι αναλογίες του καθενός είναι μοναδικές.
Ανάγκες του σπιτιού – Οι πιο αισιόδοξοι προβλέπουν ότι, μια μέρα στο μέλλον, κάθε νοικοκυριό θα έχει τον δικό του τρισδιάστατο εκτυπωτή, τον οποίο θα χρησιμοποιεί σε τακτική βάση. Και αν αναρωτιέστε γιατί να χρησιμοποιούμε τέτοια μηχανήματα στο σπίτι, απλά υπολογίστε πόσες κούρσες στα εμπορικά κέντρα θα γλιτώνουμε, κατασκευάζοντας οι ίδιοι παιχνίδια γα τα παιδιά, πιάτα, μαχαιροπίρουνα και ό,τι άλλο φανταστούμε!
Τεχνολογία διαστήματος – Η NASA έχει αναθέσει σε εταιρεία την κατασκευή του πρώτου τρισδιάστατου εκτυπωτή που θα λειτουργεί σε συνθήκες μικροβαρύτητας. Ο στόχος είναι, κάποια στιγμή, να δημιουργηθούν εκτυπωτές που θα χτίζουν εργαλεία, μέρη ενός ηλεκτρονικού υπολογιστή και επιστημονικό εξοπλισμό για να χρησιμοποιούνται τόσο στα διαστημόπλοια όσο και στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Παίρνοντας την ιδέα ένα βήμα πιο μπροστά, ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος αναζητεί τρόπους να εκτυπώσει ολόκληρη βάση στο φεγγάρι!
Αξεσουάρ μόδας/κοσμήματα – Μια έρευνα στο διαδίκτυο είναι αρκετή για να δούμε ότι ήδη το εμπόριο έχει κατακλυστεί από προϊόντα που έχουν κατασκευαστεί σε τρισδιάστατο εκτυπωτή.
Νέοι σχεδιαστές μπορούν να δώσουν οι ίδιοι, από το σπίτι τους, ζωή στις δημιουργίες που είχαν στο μυαλό τους και μεγάλα ονόματα του χώρου να αυξήσουν την ταχύτητα παραγωγής τους και να παρέχουν custom-made προϊόντα. “Ωραίο αυτό! Από που το πήρες;”. “Το έφτιαξα στο σαλόνι μου!”.
Ηλεκτρονικό εμπόριο – Πολλοί ισχυρίζονται ότι με την πρόοδο της τεχνολογίας τρισδιάστατης εκτύπωσης, σύντομα θα πρέπει να αποχαιρετήσουμε τα κιβώτια και την κατ' οίκον παράδοση.
Το επιχείρημά τους είναι απλό. Γιατί να κάνεις κλικ στο κουμπί “Παραγγελία” και να περιμένεις το προϊόν να φτάσει σε εσένα μετά από κάποιες μέρες, όταν στη θέση του μπορεί να υπάρχει το κουμπί “Εκτύπωση” και το βραχιόλι που γλυκοκοιτάζεις να είναι έτοιμο μπροστά στα μάτια σου, σε λίγη ώρα; Στα θετικά αυτής της προοπτικής, η πιθανότητα της μείωσης των τιμών. Λιγότεροι μεσάζοντες σημαίνουν λιγότερα έξοδα.
Μεταμόσχευση οργάνων – Έχουμε ήδη μιλήσει για τις περιπτώσεις του μικρού Καΐμπα και του παπιού από τις ΗΠΑ που επωφελήθηκαν από τις τεράστιες δυνατότητες των τρισδιάστατων εκτυπωτών, ακόμα και στη δημιουργία τεχνητών μελών. Η ιατρική δεν σταματά εκεί όσον αφορά την εκμετάλλευση της νέας τεχνολογίας.
Ερευνητές του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης υποστηρίζουν ότι οι τρισδιάστατοι εκτυπωτές μπορούν, χρησιμοποιώντας νερό και λιπίδια, να παραγάγουν ανθρώπινους ιστούς, οι οποίοι θα μπορούν να αντικαταστήσουν προβληματικά κύτταρα του οργανισμού μας.
Από το 2009, έχει δημιουργηθεί ο πρώτος βίο-εκτυπωτής. Μπορεί να φτιάξει όργανα χρησιμοποιώντας υγιή γενετική ύλη του ασθενή, μειώνοντας τον κίνδυνο απόρριψης του μοσχεύματος.
Αυτοκινητοβιομηχανία – Η έκρηξη της τεχνολογίας τρισδιάστατης εκτύπωσης έχει αρχίσει να μεταλλάσσει τον κλάδο της αυτοκινητοβιομηχανίας. Ολόκληρα αμαξώματα, πλήρως λειτουργικά ποδήλατα και ακόμα και μη επανδρωμένα αεροσκάφη έχουν δημιουργηθεί με τη χρήση τέτοιων εκτυπωτών.
Ανταλλακτικά και μηχανές θα μπορούν να κατασκευάζονται ταχύτερα και φθηνότερα από ποτέ. Κάθε αυτοκίνητο ή μέρος του θα μπορεί να προσαρμόζεται για να ταιριάζει σε κάθε αγοραστή ξεχωριστά. Δυσεύρετα εξαρτήματα για μοντέλα – αντίκες μπορούν να αντικατασταθούν.
Φαγητό – Μην παραξενευτείτε αν οι παραδοσιακές κουζίνες, οι κατσαρόλες και τα τηγάνια γίνουν μια ανάμνηση για την οποία θα μιλάμε στα παιδιά μας τρώγοντας την …φρεσκοεκτυπωμένη μας πίτσα!
H NASA έχει δώσει σε εταιρεία 97000 ευρώ, προκειμένου να της σχεδιάσει έναν τρισδιάστατο εκτυπωτή ικανό να ετοιμάζει πίτσα από τρόφιμα μακράς διάρκειας, για εγκατάσταση στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Η εταιρεία έχει ήδη καταφέρει να εκτυπώσει φαγώσιμη σοκολάτα, ενώ στο Μισούρι των ΗΠΑ υπάρχει εταιρεία που επιχειρεί να εκτυπώσει κρέας! Το μέλλον είναι εδώ!
Χόλιγουντ – Δεν μπορούσε η μεγαλύτερη βιομηχανία παραγωγής θεάματος να μείνει έξω από τον χορό της τρισδιάστατης εκτύπωσης. Όταν η Άστον Μάρτιν DB5 του James Bond, στην ταινία Skyfall, καταστράφηκε με μία μεγαλοπρεπή έκρηξη, πολλοί λάτρεις των ακριβών αυτοκινήτων στεναχωρήθηκαν.
Σίγουρα, θα ανακουφιστούν αν μάθουν πως το αμάξι που έγινε κομμάτια δεν ήταν αυθεντικό αλλά ένα από τα 3 αντίγραφά του που δημιουργήθηκε με τρισδιάστατο εκτυπωτή, για τους σκοπούς τέτοιων σκηνών. Το τι άλλο μπορεί να κάνει ο συνδυασμός της τρισδιάστατης εκτύπωσης με τη φαντασία των ειδικών στα special effects, θα το δούμε στις κινηματογραφικές αίθουσες.
Ο θετικός αντίκτυπος της επικράτησης της τρισδιάστατης εκτύπωσης στον κόσμο μας
Όσο οι τομείς εφαρμογής του 3D printing διευρύνονται, η πρώτη λογική και μεγαλύτερη συνέπεια είναι ότι περισσότερα προϊόντα θα παράγονται εκεί ακριβώς που υπάρχει η ανάγκη ή η επιθυμία αγοράς και κατανάλωσης. Ίσως, ακόμα και να φτάσουμε στο σημείο παραγωγής ορισμένων ή αρκετών προϊόντων στο ίδιο μας το σπίτι! Με την προϋπόθεση πάντα ότι έχουμε τα απαραίτητα υλικά και εργαλεία.
Οι πρώτοι ατομικοί τρισδιάστατοι εκτυπωτές έχουν κυκλοφορήσει και κοστίζουν γύρω στα 1000 με 1500 ευρώ. Οι τιμές, βέβαια, αναμένεται να πέσουν, όσο η ζήτηση αυξάνεται. Μόλις πριν από μερικά χρόνια, η τιμή πώλησης ήταν στα 78000 ευρώ! Και αν μπορούμε να φτιάξουμε κάτι στο σπίτι, λογικό είναι να μπορεί να μας κοστίσει και φθηνότερα από το να το αγοράσουμε ή να παραγγείλουμε την κατασκευή του.
Είναι, δηλαδή, επόμενο να σκεφτούμε ότι για κάποια από τα προϊόντα που σήμερα παράγονται μαζικά σε μεγάλες βιομηχανίες, δεν θα ισχύει το ίδιο στο μέλλον. Αξίζει να σημειωθεί ότι δεν είναι πολλοί εκείνοι που τολμούν να προβλέψουν ότι θα αντικατασταθεί η βιομηχανική παραγωγή. Οι περισσότεροι υποστηρίζουν ότι θα συνεχίσει να υπάρχει, λειτουργώντας παράλληλα με την οικιακή.
Πέρα από το οικονομικό όφελος, μια ενδεχόμενη επικράτηση του μοντέλου παραγωγής από το σπίτι ή έστω από μικρά, τοπικά και δημόσια κέντρα σε κάθε γειτονιά θα επιφέρει και άλλες σημαντικές αλλαγές.
Στη θεωρία, κάθε προϊόν μπορεί να κατασκευάζεται με βάση τα δικά μας εξατομικευμένα γούστα και τις προδιαγραφές που επιθυμούμε. Κατά συνέπεια, οι επιχειρήσεις και οι βιομηχανίες σε κάθε τομέα θα αναγκαστούν να αλλάξουν τις στρατηγικές και τη λειτουργία τους.
Οι τρισδιάστατοι εκτυπωτές δίνουν μια πρώτης τάξεως ευκαιρία σε νέους επιχειρηματίες και νεοσύστατες εταιρείες να μετατρέψουν μια ιδέα σε σχέδιο και από εκεί σε προϊόν που φτάνει στο καταναλωτικό κοινό, σχεδόν άμεσα και με κόστος πολύ χαμηλότερο από το σημερινό.
Η αγορά μπορεί να κατακλυστεί από νέα προϊόντα που δεν έβρισκαν τον “δρόμο” για το σπίτι μας. Οι πιο αισιόδοξοι υποστηρίζουν ότι η ατομική δημιουργικότητα και η φαντασία του κοινού θα γνωρίσουν μέρες άνθισης και οι καινοτόμες ιδέες θα είναι καθημερινές και άμεσα εφαρμόσιμες.
Τα οφέλη της νέας τεχνολογίας, αναμένεται να είναι αρκετά και για το περιβάλλον. Πρέπει να παραδεχτούμε ότι, με τα σημερινά δεδομένα, όλοι μας αφήνουμε στον πλανήτη ένα αρκετά μεγάλο “αποτύπωμα άνθρακα”. Και από τους πιο επιβαρυντικούς παράγοντες που συνεισφέρουν σε αυτό είναι η παραγωγή, μεταφορά και διάθεση προϊόντων.
Με τους τρισδιάστατους εκτυπωτές, οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα θα μειωθούν αισθητά, αφού τα τρισδιάστατα εκτυπωμένα αγαθά μπορούν να κατασκευασθούν εκεί που τα θέλουμε και με μία και μόνη διαδικασία. Ξεχνάμε, δηλαδή, μεταφορές με πλοία, φορτηγά, αεροπλάνα και φανταζόμαστε έναν κόσμο με λιγότερες τεραστίων διαστάσεων (και φουγάρων) βιομηχανίες.
…και ο αρνητικός
Όπως κάθε νέα τεχνολογική εξέλιξη, η τρισδιάστατη εκτύπωση φέρνει μαζί της και κάποια αρνητικά στοιχεία, τα οποία πρέπει να ελεγχθούν, ενώ υπάρχουν και ορισμένες ασάφειες γύρω από τον τρόπο εφαρμογής της που χρειάζεται να αποσαφηνισθούν.
Το μεγαλύτερο πρόβλημα φαίνεται ότι είναι η ευκολία με την οποία η νέα τεχνολογία μπορεί να γίνει όπλο, μεταφορικά και κυριολεκτικά, στα χέρια επικίνδυνων ανθρώπων. Η Defense Distributed, εταιρεία με βάση το Τέξας των ΗΠΑ, ανακοίνωσε τον περασμένο Μάιο ότι το πρώτο όπλο που δημιουργήθηκε με τη χρήση τρισδιάστατου εκτυπωτή, εκτέλεσε την πρώτη του επιτυχημένη βολή και δημοσιοποίησε σχετικό βίντεο!
Το πλαστικό όπλο, ονομάστηκε “The Liberator” (Ο Απελευθερωτής) και προκάλεσε τεράστιες αντιδράσεις, αφού η εταιρεία ανέβασε τα σχέδιά του στο διαδίκτυο ώστε να μπορεί να εκτυπωθεί ανώνυμα από τον οποιοδήποτε. Μέχρι οι αρχές να αντιδράσουν και να απαιτήσουν το κατέβασμα των σχεδίων, είχαν ήδη ληφθεί από χιλιάδες άτομα παγκοσμίως. Ανησυχητικό, τουλάχιστον.
>Επιπλέον, η μέθοδος τρισδιάστατης εκτύπωσης εγείρει ερωτηματικά και ανησυχίες όσον αφορά την προστασία της προσωπικής ιδιοκτησίας και των πνευματικών δικαιωμάτων. Έχουν ξεκινήσει σχετικές συζητήσεις προκειμένου να βρεθεί μία λύση, αλλά δεν είναι ένα εύκολο θέμα. Πως μια βιομηχανία να αποτρέψει την εκτύπωση προϊόντων για τα οποία έχει κατοχυρώσει πνευματικά δικαιώματα;
Πως να προστατευθούν οι σχεδιαστές νέων προϊόντων από την κλοπή της πνευματικής εργασίας τους; Είναι μόνο μερικά από τα ερωτήματα που χρήζουν απάντησης. Γνωρίζοντας ότι υπάρχουν εταιρείες που παράγουν σαρωτές αντικειμένων που επιτρέπουν την κατευθείαν αντιγραφή τους σε πρόγραμμα λογισμικού και μετέπειτα την παραγωγή αντιγράφου τους με ένα 3D printer, μπορούμε να αντιληφθούμε το πρόβλημα.
Αλλαγή στο συσχετισμό των δυνάμεων στον πλανήτη
Πολλοί αναλυτές προβλέπουν ότι η άνοδος της τρισδιάστατης εκτύπωσης θα έχει επιπτώσεις στην Κίνα. Η χώρα της Ασίας έχει καθιερωθεί ως η υπερδύναμη μαζικής παραγωγής και κατασκευής προϊόντων.
Με την είσοδο, όμως των τρισδιάστατων εκτυπωτών στο “παιχνίδι”, εταιρείες ανά το παγκόσμιο θα μπορούν να κατασκευάζουν φθηνά και γρήγορα τα προϊόντα που χρειάζονται, χωρίς να εξαρτώνται από τον κινέζικο γίγαντα. Βέβαια, η ζήτηση από το εσωτερικό της Κίνας είναι ούτως ή άλλως τεράστια, αλλά η μείωση στις εξαγωγές εικάζεται ότι δεν θα είναι αμελητέα.
Οι αναπτυσσόμενες χώρες, από την άλλη, μπορεί να έχουν βρει επιτέλους την λύση σε αρκετά από τα προβλήματά τους. Οι τρισδιάστατοι εκτυπωτές μπορούν να βοηθήσουν τις χώρες του τρίτου κόσμου να αποκτήσουν αγαθά και αντικείμενα που εμείς θεωρούμε δεδομένα αλλά για αυτές είναι απλησίαστα.
Αν πιστέψουμε ότι σε λίγα χρόνια, εγώ κι εσύ θα μπορούμε να φτιάχνουμε στο σπίτι μας αντικείμενα για προσωπική χρήση, γιατί η ίδια τεχνολογία να μην στραφεί στην υπηρεσία αυτών που τη χρειάζονται; Είδη πρώτης ανάγκης μπορούν να παράγονται γρήγορα και φθηνότερα για να αντιμετωπιστούν προβλήματα όπως η παγκόσμια πείνα και επιδημίες.
Το μέλλον αλλάζει
Οι πιο υποψιασμένοι καταναλωτές έχουν αρχίσει τις παραγγελίες για προϊόντα δικής τους έμπνευσης σε εταιρείες που προσφέρουν υπηρεσίες τρισδιάστατης εκτύπωσης. Οι ακόμα πιο προχωρημένοι, αγοράζουν προσωπικούς 3D εκτυπωτές, υλικά και το απαραίτητο λογισμικό και δοκιμάζουν τις ικανότητές τους στη σχεδίαση και παραγωγή. Σύμφωνα με τους ειδικούς, οι τρισδιάστατοι εκτυπωτές είναι μόνο η αρχή.
Ηλεκτρονικά ελεγχόμενοι κόπτες με λέιζερ, αριθμητικά ελεγχόμενες φρέζες για την κατασκευή μεγάλων τμημάτων, μηχανές άλεσης εξαιρετικής ακρίβειας και εργαλεία προγραμματισμού χαμηλού κόστους και υψηλής απόδοσης φιλοδοξούν να είναι και αυτά μέρος της διαφαινόμενης “επανάστασης της προσωπικής παραγωγής”.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Πνευματικής Ιδιοκτησίας εκτιμά ότι η αγορά τρισδιάστατων εκτυπώσεων θα φτάσει τα 6,5 δισεκατομμύρια δολάρια μέχρι το 2019. Το 1913-1914 ο Χένρι Φορντ εγκαινιάζει την φημισμένη “γραμμή παραγωγής”, η οποία είναι μέχρι σήμερα το κυρίαρχο μοντέλο σε κάθε μεγάλη βιομηχανία. Εκατό χρόνια μετά, μια νέα καινοτομία – εξατομικευμένη, τοπική και ευέλικτη – φιλοδοξεί να την αντικαταστήσει. Μια εποχή ευκίνητης βιομηχανίας γεννιέται. Ή μήπως όχι;
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου