Τρίτη 26 Νοεμβρίου 2013

Συνείδηση : μια πνευματική μαύρη τρύπα

Η συνείδηση δεν είναι φτιαγμένη από μετρήσιμο υλικό.
Φιλόσοφοι και φυσικοί κάθε είδους, κληρικοί και λαϊκοί επιδιώκουν κατά καιρούς και συχνά δογματικά να ορίσουν τη συνείδηση, αλλά αυτή παραμένει μια πνευματική μαύρη τρύπα.

Πράγματι, η εύρεση οποιουδήποτε ορισμού είναι δύσκολο πράγμα καθότι η αλήθεια είναι πολύσημη.Τι είναι η συνείδηση;
Αλλά τι είναι συνείδηση και τι σημαίνει για εμάς καθ’εαυτούς; Γιατί εν πάση περιπτώσει τη διαθέτουμε; Αφού η συνείδηση είναι τόσο θεμελιώδης, γιατί γνωρίζουμε τόσο λίγα γι’αυτή;
Μια εξήγηση, ίσως να είναι ότι ζούμε σε μια ακραία υλιστική εποχή, οπότε και το ενδιαφέρον μας έχει στραφεί στη μελέτη του ‘έξω από εμάς’ ή απλώς του ‘έξω’, χωρίς καν σημείο αναφοράς τον εαυτό μας. Ο βασικότερος όμως λόγος είναι ότι η συνείδηση δε συνάδει με το νευτώνειο παράδειγμα, επειδή δεν είναι φτιαγμένη από μετρήσιμο υλικό.
Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα οι επιστήμονες να προσκολλούνται στη θεωρία της διάσπασης, διατυπωμένης εκατοντάδες χρόνια πριν από τον Καρτέσιο : "το άυλο ή το μη φυσικό ή το πνευματικό έχουν χωριστεί μια για πάντα από το φυσικό". Γι‘αυτό για να εξηγήσουν τη συνείδηση διαθέτουν μόνο το φαινόμενο του εγκεφάλου, αποτελούμενο από χημεία και νευρικά κυκλώματα.
Κάποιοι μάλιστα, δεδομένης της παραπάνω θέσης έφτασαν να χαρακτηρίσουν τη συνείδηση ως "ανθρώπινη ανωμαλία" . Πολλοί επιστήμονες, κυρίως φυσικοί και ψυχολόγοι, όντας δεμένοι με το υλιστικό-νευτώνειο παράδειγμα, απορρίπτουν τη συνείδηση ως προϊόν λειτουργίας του εγκεφάλου και υποστηρίζουν ότι η αίσθηση του αυτό-εγώ είναι απλώς ένα τυχαίο γεγονός της εξέλιξης και όταν ο εγκέφαλος πεθαίνει, αυτό το τυχαίο γεγονός χάνεται.
Ο φυσικός και φιλόσοφος Peter Russell, προφανώς όχι τυχαία, είχε χαρακτηριστικά πει πως "όταν πρωτοεμφανίζονται οι ανωμαλίες παραδείγματος, συνήθως παραβλέπονται ή απορρίπτονται".
Γνωρίζουμε ότι η ύλη επηρεάζει το νου. Η ύλη είναι υπεράνω του νου(?). Και η σκέψη είναι ύλη σαν το πάτωμα και τον τοίχο. Η ενέργεια που λειτουργεί μέσα σε ένα ορισμένο πρότυπο γίνεται ύλη.
Η σκέψη διαμορφώνει τον κόσμο που ζούμε
Σύμφωνα με τον John Wheeler , φυσικό του Πρίνστον και νομπελίστα "όσο χρήσιμο κι αν είναι να λέμε σε συνθήκες καθημερινότητας πως ο κόσμος υπάρχει εκεί έξω ανεξάρτητα από εμάς, η άποψη αυτή δε μπορεί πλέον να στηριχθεί". Σύμφωνα με τον ίδιο "δεν είμαστε απλώς θεατές που βρέθηκαν τυχαία σε μια κοσμική σκηνή, αλλά διαμορφωτές και δημιουργοί που ζουν σε ένα συμμετοχικό σύμπαν".
Έπειτα, ο φυσικός συγγραφέας Amit Goswami αναφέρει πως "όλοι έχουμε τη συνήθεια να σκεφτόμαστε πως τα πάντα γύρω μας είναι ήδη ένα πράγμα, που υπάρχει δίχως τη δική μας συμβολή, δίχως τη δική μας επιλογή". Προκειμένου να συγκλίνει με την κβαντική θεώρηση των πραγμάτων, ο ίδιος λέει ότι "εμείς πρέπει να εξοβελίσουμε αυτό το είδος της σκέψης.
Αντ’αυτού, πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι ακόμα και ο υλικός κόσμος γύρω μας είναι όλα πιθανές κινήσεις της συνείδησης. Και πως κάθε στιγμή κάνω τις επιλογές μου από αυτές τις κινήσεις για να εκδηλώσω την πραγματική εμπειρία μου".
Όντως, ανορθόδοξο για τα εγκεφαλικά μας πρότυπα! Αναμφίβολα, όμως, προκύπτει θάνατος του δυϊσμού. Δεν πρόκειται πλέον για νου υπεράνω ύλης, αλλά για την εξίσωση του νου με την ύλη. Δεν δημιουργεί η συνείδηση πραγματικότητα, αλλά εξισώνεται με αυτή. Δεν υπάρχει σχέση αιτίου – αιτιατού. Είναι όλα το ίδιο, ένα και το αυτό, αλληλοεξαρτήσεις.
Όμως είμαστε δημιουργοί της δικής μας πραγματικότητας;
Και τώρα ας αυτοαναιρεθούμε, μιας και η κβαντομηχανική προτείνει ως δεδομένο μόνο την πιθανότητα, στις άπειρές της εξάρσεις. Η ιδέα πως δημιουργούμε τη δική μας πραγματικότητα είναι πιθανώς λανθασμένη. Το ίδιο και η παραδοχή της. Κι αυτό επειδή για την επιλογή της δημιουργίας της του εκάστοτε κατέχοντος πραγματικότητας, προϋποτίθεται μια ειδική, ασυνήθιστη κατάσταση ύπαρξης, στην οποία τα υποκείμενα/αντικείμενα, χωρίζουν και εξαφανίζονται.
Λοιπόν , είναι γεγονός πως κάθε σκέψη, κίνηση, δράση εξαπλώνεται και επηρεάζει το σύμπαν, υποβάλλει σε ταραχή το συμπαντικό ρυθμό που, ίσως και να μην είναι καθόλου στατικός αλλά τόσο ρευστός όσο το σύνολο των ανόμοιων δράσεων και σκέψεων του καθένα μας ξεχωριστά.
Αποδεικνύεται, ωστόσο, ότι το μεγαλύτερο μέρος του σύμπαντος δεν ενδιαφέρεται τόσο γι’αυτό και οι σκέψεις μας δεν μετατρέπονται απευθείας σε φυσική πραγματικότητα, ή τουλάχιστον σε αυτά που νομίζουμε ότι σκεφτόμαστε.
Αν όμως, εμείς είμαστε το σύμπαν και όντως είμαστε οι δημιουργοί της δικής μας πραγματικότητας, τότε πώς γίνεται δεδομένου ότι η ύπαρξή μου επιστρέφει ανακλώμενη σε μένα, να μου συμβαίνουν πράγματα που εγώ δεν θα δημιουργούσα ποτέ στον κόσμο μου; Σε τέτοιες άσχημες για εμάς καταστάσεις αυτόματα απορρίπτουμε τον δημιουργό εαυτό μας και κατ’επέκταση την παραπάνω εκδοχή και θυματοποιούμαστε.
Κάπου εδώ βρίσκουν χώρο εγκατάστασης η προκατάληψη και η μοιρολατρία. "Φταίς, φταίει, φταίτε, φταίνε...". Κι εδώ ας αναφερθεί πως ο Βρετανός θεατρικός συγγραφέας Τζόρτζ Μπέρναρντ Σο είχε πει το εξής : "Δεν πιστεύω στις συνθήκες. Οι άνθρωποι που προοδεύουν σε αυτό τον κόσμο είναι εκείνοι που σηκώνονται και ψάχνουν για τις συνθήκες που χρειάζονται και αν δε μπορούν να τις βρουν, τις δημιουργούν".
Η πιθανότητα να αντιληφθούμε την αυτοδημιουργία, το χτίσιμο του "εγώ" συνειδητά είναι θέμα πολιτικό, ατομικά πολιτικό, χωρίς πρόσχημα ιδεολογίας, ελεύθερα. Πώς, λοιπόν, μπορείτε να βλέπετε τον κόσμο που σας παρεμβάλλει ως πραγματικό, αν ο εαυτός σας που τον καθορίζει είναι...απροσδιόριστος;
Αποκάλυψη

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου