Ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή: Τι είναι και πώς αντιμετωπίζεται;

Η ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή είναι μια κατάσταση του ανθρώπου που σε γενικές γραμμές έχει ένα μοτίβο συμπεριφοράς που το άτομο δεν μπορεί να παρακάμψει στην καθημερινότητά του. Κάνει επαναλαμβανόμενες πράξεις με έναν τελετουργικό τρόπο- και συνήθως μιλάμε για επανάληψη

πολλές φορές την ημέρα ανάλογα και με το πόσο ανάγκη έχει να νιώσει συναισθηματική σταθερότητα. Γιατί οι πράξεις αυτές του προσφέρουν μια συναισθηματική σταθερότητα. Η ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή έχει να κάνει με το φόβο. Φοβόμαστε ότι αν δεν κάνουμε αυτές τις πράξεις κάτι πολύ κακό όπως μια σοβαρή αρρώστια, σύντομα θα μας συμβεί.

Ας δούμε μερικές από αυτές τις πράξεις. Ένα περιστατικό που ο ίδιος έχω συναντήσει ήταν ένας νέος άνδρας που έπλενε συνέχεια τα χέρια του, τόσες πολλές φορές που στο τέλος τα χέρια του είχαν «σκάσει». Τα έπλενε άπειρες φορές, σε όλες τις δραστηριότητές του. Μπορεί  απλά να μιλούσε με έναν άνθρωπο. Αμέσως μετά τη συνομιλία ένιωθε την ανάγκη να πλυθεί. Αν δεν τα έπλενε, ένιωθε τεράστιο άγχος!  Σε αυτές τις περιπτώσεις εξετάζουμε τα συναισθήματα πριν και μετά από την πράξη που επαναλαμβάνεται. Κάτι φοβάται τις περισσότερες φορές αλλά δεν μπορεί να προσδιορίσει το αντικείμενο του φόβου. Η σκέψη του είναι σαν να έχει παραλύσει. Στην ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή συνήθως συναντούμε και τη μικροβιοφοβία. Ακόμα και η εμμονή με τον τρόπο λήψης της τροφής μπορεί να εμπίπτει στην ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή. Το να τρώει κανείς σε πολύ συγκεκριμένες ώρες της ημέρας και αυτό το πρόγραμμα να είναι απαράβατο, το να είναι απαράβατες ακόμα και οι ποσότητες που λαμβάνει.  Υπάρχουν και άλλες συμπεριφορές όπως το να σκέφτεται συνέχεια κάποιος το αν έχει κλείσει την κουζίνα ή το θερμοσίφωνα ή την πόρτα όταν φεύγει από το σπίτι αλλά εδώ μιλάμε κυρίως για νευρώσεις.

Ας δούμε πώς την αντιμετωπίζουμε. Το ζήτημα ουσιαστικά είναι η διαχείριση της ιδεοψυχαναγκαστικής διαταραχής. Δεν υπάρχει αυτό που λέμε γιατρειά συνήθως αλλά αναζητούμε τρόπους για να μαλακώσει αυτή η κατάσταση και να μην προκαλεί δυσλειτουργία στην καθημερινότητα του παθόντα. Η ψυχοθεραπεία μπορεί να βελτιώσει σημαντικά την κατάσταση, μιλάμε για την κλασσική ψυχοθεραπεία αλλά και για την γνωσιακή συμπεριφοριστική. Αν όμως οι διακυμάνσεις στο συναίσθημα είναι πάρα πολύ έντονες ο ειδικός ψυχικής υγείας μπορεί να συστήσει και φαρμακευτική αγωγή την οποία όμως μόνο ο ψυχίατρος μπορεί να συστήσει. Το πόσο γρήγορα μπορεί να ανακάμψει ένα άτομο εξαρτάται ανάλογα με την περίπτωση. Σε κάποιες περιπτώσεις είναι δυνατόν να ανακουφιστεί το άτομο από το άγχος σε σύντομο χρονικό διάστημα και σε αυτό βοηθά και το περιβάλλον του ασθενούς, το κατά πόσο δηλαδή υπάρχει μια σταθερότητα και ψυχραιμία.

Χρειάζεται το ίδιο το άτομο να έχει υπομονή και να έχει επίγνωση της κατάστασης, είναι πολύ σημαντικό. Στο μυαλό του κάτι έχει εσωτερικευτεί και γίνεται σαν στοιχείο του χαρακτήρα του. Γι αυτό και είναι δύσκολη η αντιμετώπισή του. Πολλές φορές ακόμα και ο τρόπο «κακό»  περιβάλλον υπερπροστασίας ή σε περιβάλλον που του δημιουργεί τρομερή αμφισβήτηση προς τον εαυτό. Επίσης και η έντονη ελεγκτικότητα σε μια συγκεκριμένη συμπεριφορά του παιδιού από τους γονείς και το να είναι εξαρτημένο πολύ σαν παιδί ένα άτομο ίσως είναι ένα αίτιο της μετέπειτα εμφάνισης της ιδεοψυχαναγκαστικής διαταραχής στη ζωή του.  

boro.gr